Lean in

Het is meer dan 7 (!) jaar geleden dat ik hier iets op dit blog plaatste. Mijn onuitgesproken goede voornemen is dat ik me hier ook weer iets vaker ga laten zien. Want boeken lezen doe ik nog steeds, ik heb er alleen al lang niks over geschreven. Time for a change.

Ik heb gisteren uitgelezen: Lean in. Women, Work and the Will to Lead (2015) van Sheryl Sandberg, sinds 2008 COO van Facebook. Ik kreeg het boek van dierbare vriendin Wendy te leen, en eerst dacht ik (eerlijk): Neh. Geen zin in. Maar ik heb het op het goede moment opgepakt. Ik sta op een punt in mijn leven dat ik belangrijke keuzes moet maken, en daar past dit boek goed bij.

Ik moest eerst door mijn vooroordelen heen komen. Ik dacht: “Weer zo’n feministe.” En laat dit boek nu precies voor een groot deel over dit soort vooroordelen gaan. Hoe komt het dat we rode vlekken in onze nek krijgen als we een vrouw met macht tegenkomen, of we nu man of vrouw zijn? Ik ben op de een of andere manier geprogrammeerd om het woord ‘feministe’ ongemakkelijk te vinden. Als je dit boek leest, snap je waarom dat eigenlijk nergens op slaat als je kijkt naar de precieze betekenis van dat woord. Wie is er immers niet voor gelijke kansen en rechten voor iedereen? Maar het komt ergens vandaan, diepgeworteld in onze samenleving: Een vrouw is (vaak) de hoofd ‘verzorgster’ in het gezin. De man is (vaak) degene die voor het meeste geld zorgt. Iets wat ook in mijn systeem als waarheid gold. Het is bijzonder als de vrouw de kostwinner is, en het is bijzonder als de man thuis blijft.

Dit boek predikt niet dat elke vrouw veel macht moet ambiëren en het schrijft ook niet voor dat vrouwen geen huismoeders mogen zijn. Waar het om gaat is dat vrouwen vaak niet echt een keuze hebben vanwege een ongelijke benadering naar vrouwen toe, of omdat (en dat was voor mij een keerpunt in het lezen) vrouwen denken dat ze het niet kunnen. Ze maken een professionele keuze niet, omdat ze er vanuit gaan dat het niet mogelijk is die keuze met het gezinsleven te combineren. Terwijl als ze wat meer steun durven vragen, er veel meer mogelijk is dan je aanvankelijk denkt. Vrouwen denken dat ze alles moeten zijn en alles moeten doen: een perfecte moeder, een perfecte werknemer, een goede vrijwilliger, een goede vriendin, een goede schoondochter, ALLES: the dream of having it all. Dat kan inderdaad niet, dus is het ook niet realistisch om zo te denken. Sandberg laat zien dat je een carrière goed met het ouderschap kunt combineren, als je – met steun van je omgeving – andere (net zo legitieme) keuzes en consessies maakt.

Ik ging hierover nadenken. Ik heb best professionele keuzes gemaakt vanuit het idee: “Dat kan ik niet.” Ik ga daarmee stoppen. Ik ga mijn hart volgen. Ik ga meer steun vragen om mijn dromen waar te maken. En nee, ik word niet de volgende COO van Facebook, echt niet. Maar ik weiger nog te denken: “Dat kan ik niet, omdat de samenleving andere dingen van mij verwacht.”

Ik heb ook bij dit boek soms mijn wenkbrauwen opgetrokken, zoals jullie misschien wel van me gewend zijn. Sandberg schrijft dat er meer vrouwen aan de top nodig zijn om de wereld te veranderen, om de omstandigheden te veranderen zodat vrouwen meer mogelijkheden krijgen om hogerop te komen. Ik geloof dat mannen die veranderingen ook kunnen teweegbrengen. Daarnaast voel ik niet veel voor ‘positieve discriminatie’: Laat merites het belangrijkst zijn, meer vrouwen in de top moet geen doel an sich zijn, vind ik.

Sandberg putte uit verschillende onderzoeken in de Angelsaksische wereld, en dat zo’n benadering siert haar. Inmiddels heb ik wat meer steun gevraagd, en ben ik bezig op professioneel vlak mijn hart te volgen. Daarnaast ben ik me bewust geworden van mijn eigen vooroordelen tegen (machtige) vrouwen, want oh my, die heb ik! Tijd om ze onder een vergrootglas te leggen. Ik begin dus al mijn steentje bij te dragen aan een meer gelijke wereld. En jij?